1. Abdülhamid hayatı, 20 Mart 1725 tarihinde III. Ahmed ile Rabia Şermi Sultan’ın oğlu olarak dünyaya geldi. Şehzadeliğinde iyi bir eğitim aldı. 1774 yılında ağabeyi III. Mustafa’nın vefat etmesi üzerine hanedanın ekber evladı olarak tahta çıktı. Padişah olduğunda 49 yaşında bulunuyordu. I. Abdülhamid tahta çıktığında yeniçeriler cülus bahşişi isteyince sinirlenmiş ve hazine de para olmadığı gerekçesi ile bahşiş vermemiş ve cülus bahşişini kaldırmıştır.Bu durum askeri öfkelendirse de en fazla bağırıp çağırdılar sonra da dağıldılar. Devlet işleri ile yakından alakadar olmuş ve ıslahat ve imar faaliyetlerine girişti. Tahta çıktığı yıl Rusya ile yapılan savaşlar devam etmekteydi.
Küçük Kaynarca Anlaşması (1774)
1768 yılında Rusya ile başlayan savaşlar 1774 yılına kadar devam etti. Osmanlı Devleti Rusya karşısında daha fazla tutunamayacağını anlayınca Ruslarla Küçük Kaynarca Anlaşması imzalandı. Bu anlaşmaya göre;
- Kırım bağımsız olacak ancak Kırım Hanları dini yönden Osmanlı halifesine bağlı olacaktı.
- Osmanlı Devleti Rusya’ya savaş tazminatı ödeyecekti.
- Ruslar Balkanlar da istediği yerde konsolosluklar ve elçilikler açabilecekti.
- Osmanlı hakimiyeti altında yaşayan Rumeli Ortodoksları Rus hakimiyeti altında olacaktı.
- Ruslar Eflak, Boğdan, Besarabya ve Akdeniz de işgal ettiği adalardan çekilecekti.
- Ruslar boğazlar da donanma ve ticaret gemileri bulundurabilecekti.
Küçük Kaynarca Anlaşması Osmanlı Devleti’nin Karlofça Anlaşmasından sonra imzaladığı en ağır anlaşmadır. Çünkü bu anlaşma ile halkı Türk ve Müslüman olan Kırım elden çıkmış İstanbul ve boğazlar Rus donanmasının tehdidi altına girmiştir. Ayrıca bu anlaşma ile Osmanlı ilk defa halifelik makamının gücünü siyasi anlamda kullanmış ve halifelik makamı aracılığıyla Kırımla bağlarını devam ettirmeye çalışmıştır.
Osmanlı – İran Savaşı (1775-1779)
Küçük Kaynarca Anlaşmasından birkaç ay sonra 1775 yılında Osmanlı Devleti ile İran arasında Basra muhasarası sebebi ile savaş yapıldı 1779 yılına kadar devam eden bu savaşta iki devlet kesin olarak bir sonuç elde edemese de iki devlet boş yere güç kaybetti. Basra ise 1779 yılına gelindiğinde ancak kurtarılabildi.
1. Abdülhamid Dönemi İstanbul Yangınları
1780 yılının temmuz ayında belli aralıklarla çıkan yangınlar da İstanbul da binlerce dükkan ve ev kül oldu 1782 yılında çıkan yangın ise daha şiddetli oldu ve 20.000 den fazla bina kül olmuştu.
Kırım’ın Rus Hakimiyetine Girmesi (1783)
Küçük Kaynarca Anlaşması ile Kırım’ı Osmanlı Devletinden ayırmayı başaran Rusya Kırım’ı tamamen almak niyetindeydi. Osmanlı Devletinin atadığı III. Selim Giray tarafından idare edilen Kırım tahtına Rus yanlısı olan Şahin Giray geçmek istiyordu. Bu yüzden ayaklandı çıkan savaş üzerine Kırım Rus yanlısı ve Osmanlı yanlısı olarak ikiye bölündü. Rusya’nın olaya müdahale etmek için Kırım’a girmesi üzerine Osmanlı Devleti harekete geçti ve yeni bir savaşın eşiğine gelindi. Savaş olmaması adına Aynalıkavak Tenkihnamesi imzalandı. Bu anlaşma ile Rus kuvvetleri Kırımdan çekildi. Osmanlı Devleti ise Şahin Giray’ın Kırım Hanı olmasını onayladı bundan sonraki han tayinlerinde halifenin onayının alınması kabul edildi. Şahin Giray’ın daveti üzerine Rusya İsveçten Osmanlı Devleti ile ittifak yapmama sözünü alınca Rusya Kırım’a asker çıkardı ve 9 Temmuz 1783 tarihinde Kırım Ruslar tarafından ilhak edildi.
Rusya ve Avusturya Savaşı (1787-1792)
Kırım Ruslar tarafından zapt edildikten sonra Osmanlı Devleti Kırım’ı almak için 1787 yılında Rusyaya karşı savaşa girdi. Avusturya da 1718 yılında imzaladığı Pasarofça Anlaşması ile Osmanlı Devletinden aldığı toprakları 1739 yılında imzaladığı Belgrad Anlaşması ile kaybettiği için buraları geri alabilme maksadı ile Rusya yanında Osmanlıya karşı savaşa girişti. İki cephe de birden savaşmak Osmanlıyı zor durumda bırakmıştı.
1. Abdülhamid’in Ölümü
Özi Kalesi Rusların eline geçtiğinde 20-25 bin arası insan katledildi. Bu haber İstanbul’a ulaştığında I. Abdülhamid’e inme indi ve savaş devam ederken 1789 yılında Sultan I. Abdülhamid vefat etti. Cenazesi Bahçekapı da kendi yaptırdığı türbeye defnedildi.
1. Abdülhamid’in Kişiliği
I. Abdülhamid nazik kişiliği, merhametli ve şefkatli biri olarak tebaanın takdirini toplamıştı. Tebdil bir halde halkın arasına karışarak onların derdini dinlediği rivayet edilirdi.
1. Abdülhamid’in Eşleri
- Binnaz Kadın
- Ayşe Sineperver Kadın
- Dilpezir Kadın
- Mislinayab Kadın
- Mehtabe Kadın
- Nevres Kadın
- Hümaşah Kadın
- Muteber Kadın
- Nakşidil Sultan
- Fatıma Şebisefa Kadın
- Ayşe Kadın
- Nükhetseza Hanım
- Mihriban
- Ayşe Kadın
1. Abdülhamid’in Çocukları
- IV. Mustafa
- II. Mahmud
- Şehzade Ahmed
- Şehzade Murad
- Şehzade Mehmed
- Şehzade Süleyman
- Esma Sultan
- Emine Sultan
- Rabia Sultan
- Alimsah Sultan
- Fatma Sultan
- Melikşah Sultan
- Hibetullah Zekiye Sultan
1. Abdülhamid Dönemi Kronolojisi
- 1774 I. Abdülhamid tahta çıktı. Rusya ile küçük kaynarca antlaşması imzalandı.
- 1775 İran ile savaş başladı.
- 1779 Aynalıkavak tankihnamesi’nin imzalandı.
- 1780 İstanbul da yangın çıktı.
- 1782 İstanbul da yangın çıktı.
- 1783 Kırım Ruslar tarafından ilhak edildi.
- 1784 II. Mahmud dünyaya geldi.
- 1787 Rusyaya savaş açıldı.
- 1788 Özi kalesi’nin işgal edildi ve 25 bin kişi katledildi.
- 1789 I. Abdülhamid vefat etti.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Konu hakkında bir yorum yap