Tarihin Konusu

Tarihin konusu ise insanların faaliyetlerini inceleyip ele almaktadır. Tarih geçmişte yaşayan insanların sosyal, siyasal, kültürel ve ekonomik gibi faaliyetlerini konu alarak inceleme yapar.

Örnek vererek açıklayacak olursak; depremler, salgın hastalıklar ve kuraklıklar doğrudan tarihin konusu olmazlar ancak insanların etkilenmesinden dolayı ve buna bağlı olarakta tarihin akışını etkilediği için tarihin konusuna alınırlar.

Olay ve Olgu Nedir?

Tarihin konusu ile ilgili ele alınacak iki kavramdır. Aşağıda vermiş olduğumuz örnekleri inceleyerek olay ve olguyu daha iyi kavrayabilirsiniz.

Olay Nedir?

• Olaylar tek tek meydana gelmektedir.
• Olaylar özel ve somut olabilirler.
• Olayların başlangıç tarihi ve bitiş tarihi bellidir. ( Olaylar belirli bir zaman içerinde meydana gelir. )
• Kısa bir süre içerisinde olup biter.
• Olayların yeri bellidir. ( Genellikle )

Örnek: Bursa’nın Fethi, I. İnönü Savaşı, Fransız İhtilali ve Çocuğun Doğumu

Olgu Nedir?

• Olgu benzer olayların bir bütün olarak ele alınmasıdır.
• Olgu genel ve soyuttur.
• Bir zaman söz konusu değildir.
• Uzun ve geniş zaman içerisinde oluşur.

Örnek: Anadolu’nun Fethi, Kavimler Göçü, Osmanlının Yıkılışı

Tarihi Olayların Özellikleri

• Bir olayın, tarihi olay olması için geçmişte yaşamış olması gereklidir.
• Tarihi olaylar tekrarlanamaz. Tarihi olayların bir benzeri olabilir ancak tekrarlanması mümkün değildir.
• Örnek verecek olursak 300 yıl önce iki devlet arasında yapılan savaşın tekrar aynı yerde ve aynı nedenlerden dolayı yapılması hatta savaşa aynı ismin verilmesi bile tarihi olayın tekrarlandığı söylenemez. Komutanlar, askerler, savaş teknikleri ve zaman farklılık gösterir yani aynısı değidir.
• Tarihi olaylarda deney ve gözlem yapılamaz. Deney ve gözlem metodu daha çok fen bilimleri tarafından kullanılır. Göç, savaş ve tarihi olaylar laboratuvar ortamında tekrar yapılamaz. Gözlem olarakta tarihte yolculuk yapılamayacağından gözlem metodu da kullanılamaz.
• Tarihi olaylar açıklanırken belge ve kaynaklara dayalı olarak paylaşılmalıdır. Doğru bilgi için gereklidir.
• Tarihi olayların oluşmasında sebep ve sonuç ilişkisi vardır.
• Tarihi olaylar önceki olayın sonucu ve kendisinden sonra oluşacak olan olayın sebebidir.
• Tarihi olaylar kaynak ve belge bulundukça değişir. Bilinen bilgileri güçlendireceği gibi tamamen tarihi olayları da değiştirebilir.
• Tarihi olayın olması için olayın bilinen bir zaman içerisinde geçmesi gerekir. Olayın yaşandığı coğrafyanın ve zamanın az yada çok tarihi olayın üzerinde etki payı vardır.
• Tarihi olayların zorunlu bir kuralı ve kanunu söz konusu değildir.

Tarihi olayları incelerken dikkat edilmesi gerekenler?

• Tarafsız ( objektif ) olunmalıdır.
• İnceleyeceğimiz olayın üzerinden bir süre geçmesi gerekmektedir.
• Olaylar incelenirken tek kaynak üzerinden değil farklı kaynaklardan da yararlanmalıdır.
• Olaylar incelenirken içerisinde bulunduğumuz şartlara göre değil o günün şartlarına göre incelememiz gerekir.
• Olayları incelerken duygularımızla yapmamalıyız.